Život je čudo sa sto jada

Film Emira Kusturice „Na mliječnom putu“ prikazan u glavnom programu Mostre neka je vrsta parodije na njegove prethodne filmove

Venecija, Lido – Sve je u filmu „Na mliječnom putu“ uradila Monika Beluči, a da ništa slično nije radila pre. I trči bosa kroz kamenje i drače i skače niz vodopad i diše na trsku u bunaru i močvari, gde se čak uplela u mrežu u fascinantnim podvodnim scenama, i muze krave i ušiva otkinuto uvo i puzi sva izgrebana među stadom uznemirenih ovaca i leti u vazduh i priča srpski…

Ipak, posle svega i uprkos svemu to je ona – italijanska diva Monika Beluči, bivši model i jedna od najlepših žena na svetu. Glumačku scenu u „Na mliječnom putu“ oteli su joj Emir Kusturica i Sloboda Mićalović.

Ovo su, naravno, samo prvi utisci posle rane jutarnje (novinarske) projekcije najnovijeg filma Emira Kusturice, o kojima čitate pošto se na Lidu već sve dogodilo. Crveni tepih ispred palate Grande i svetska premijera ovog srpsko-britansko-američkog filma.

Filma za koji sam Kusturica izjavljuje da je njegova „najveća greška koju je načinio u životu, jer je čitav proces bio bolan do samog kraja“, aludirajući na način i na broj godina tokom kojih je nastajalo ovo umetničko delo.

Uz sav znoj i stvaralačke muke sav trud se isplatio. „Na mliječnom putu“ je dobar film. Označava neku vrstu Kusturičinog povratka samom sebi i velikom i još uvek izazovnom svetu filma, posle nekih sedam godina pauze ispunjenih mnogim drugim kulturno-umetničko-kreativnim aktivnostima.

I ne samo to. Ovaj je film stvaran sa neugašenom snagom. Sa Kusturičinim imaginarijumom u punom pogonu. Sa svim onim dobro poznatim cirkusko-brojgelovskim refleksijama na ovaj naš život satkan od sto jada.

Život što ga kao čudo prihvatamo sa filozofskim mirom sležući ramenima, da bi svu emotivnu buru u nama i oko nas pred svet izbacili eksplozivno i glasno kao vulkan lavu.

Još kako to Kusturica ume da proanalizira, posloži, predstavi i filmski opravda. Zato on i jeste rediteljski genije sa Balkana i svetska klasa. I zato ga je na ovim našim prostorima još uvek teško nadmašiti.

Sve i svako u ovom kompleksnom i rediteljski zahtevnom, a estetski fascinirajućem, filmu igra. U više planova, sa podjednakom vizuelnom oštrinom. I jara iznad suncem sprženog hercegovačkog krša i svi pejzaži.

Ali i samoljubiva kokoška i trpeljivi magarac i rasplesane guske i verni soko i medved i ovce. I zmija. Ona, što nije ostala u raju pošto je iz njega isterala Adama i Evu već je pošla za njima.

Ta zmija u ovoj nadrealističkoj, sudbinskoj, neraskidivoj ali i tragičnoj ljubavnoj priči sa linija fronta – u kojoj se na tako neočekivan način sreću dobrodušni mlekadžija Kosta (Emir Kusturica) i misteriozna Italijanka (Monika Beluči) što mu život okreće naopačke – i u bukvalnom i u metaforičkom smislu igra važnu ulogu.

Njen snažni zagrljaj nije ubilački već spasilački, tokom serija fantastičnih i opasnih avantura kroz koje uz svu međusobnu strast i sudbinsku sličnost prolaze dva roba zabranjene ljubavi.

Što se same filmske priče tiče ona je delimično istovetna pripoveci u „Zmijskom zagrljaju“ iz Kusturičine zbirke „Sto jada“, sa krajem poznatim iz kratkog filma „Naš život“ od kojeg je svojevremeno sve i počelo.

„Na mliječnom putu“ se može doživeti i kao neka vrsta detaljno razrađenog prologa ovom čudesnom kratkom filmu o pravoslavnom monahu i njegovom svakodnevnom žrtvovanju…

Prvi deo novog Kusturičinog filma koji se takmiči u glavnom programu 73. Mostre neka je vrsta parodije na njegove prethodne filmove, sa povremenim refleksijama na „Andergraund“, naročito u delovima u kojima Predrag Miki Manojlović igra Žagu Bojovića, povratnika iz avganistanskog rata i nesuđenog mladoženju.

U tom delu se događa i glumačka eksplozija u vidu Slobode Mićalović u liku Milene, Žagine sestre što bi da se uda za Kostu. Italijanske kolege koje su juče ujutro sedele pored mene, Mićalovićeva je od oduševljena bacila u nesvest. Citiram: „Šteta što ona nije u glavnoj ulozi!“ – bio je njihov komentar posle filma koji su ispratili gromkim aplauzom.

A Kusturica kao glumac u ovom filmu? Rekoh već na početku – smatram njegovu ulogu bolje odigranom od uloge koju ima Monika Beluči. Njemu se kao Kosti veruje. Ono što je najvažnije – Kusturici glumcu verovao je Kusturica reditelj. Rekla bih: sa debelim razlogom…

Dubravka Lakić, Politika

Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.