Druga generacija iseljenika u Švedskoj | 
05.10.2002 |
Srbi danas žive u stotinak zemalja na svim kontinetima. I to je jedini pouzdan podatak. Koliko je razvejanih po belom svetu - to, kako izgleda, nikad niko neće saznati. U nedavnom pokušaju da se izvrši popis Srba u rasejanju (reč je o iseljenicima iz Srbije i Crne Gore), došlo se do brojke od 400 hiljada iseljenika.
Što se tiče Švedske, zemlje u kojoj se poklanja velika pažnja statističkim podacima, nije teško saznati koliko je i(u)seljenika, ilustracije radi, stiglo iz Jugoslavije. Statistika u ovoj zemlji useljenike, međutim, prati po zemlji porekla, a ne po nacionalnoj pripadnosti. U ovdašnjoj literaturi koja se bavi useljenicima, mogu se naći procene švedskih sociologa - od ukupnog broja useljenika iz Jugoslavije 40% su Srbi. Statistički podaci govore da u Švedskoj živi oko 200 hiljada useljenika iz druge Jugoslavije.
Neophodna su temeljitija istraživanja da bi se utvrdila tačna godina kada su pripadnici srpskog naroda stigli u ovu skandinavsku zemlju. Sudeći po relevantnim statističkim podacima, u Švedskoj danas živi desetak šezdesetogodišnjaka iz Jugoslavije koji pripadaju drugoj generaciji useljenika. Ovaj podatak otvara pitanje: Koliko generacija useljenika srpskog porekla živi danas u Švedskoj? Tri ili više!? Ako se opredelimo za šezdesete godine minulog veka, kao godine masovnijeg doseljavanja naših ljudi, onda se može reći da već stasava treća generacija useljenika, starosne dobi između deset i petnaest godina.
Prosečan predstavnik druge generacije, međutim, ima gimnazijsko obrazovanje, radije komunicira na švedskom nego na maternjem jeziku, tek se zaposlio ili traži posao, rado odlazi na koncerte pevača narodne ili zabavne muzike iz otadžbine kada gostuju ovde, ali ne i u srpske klubove, društva i udruženja.
Stariji pripadnici druge generacije, oni u starosnoj dobi između 25 i 30 godina, a takvih je desetak hiljada u Švedskoj, već su krenuli u svet biznisa. Najuspešniji među njima su Goran Mirković, koji ima lanac prodavnica kompjutera i kompjuterske opreme ili Zoran Sekulić, koji se bavi biznisom u svetu moblinih telefona. Akademski obrazovani mladi ljudi srpskog porekla u Švedskoj govore tri-četiri svetska jezika i poseduju znanja koja mogu biti od koristi drugim ljudima. Jedan broj njih počeo je uspešno da se bavi naukom - kao lekar Svetlana Laić, koja se bavi istraživanjem na Karolinškom institutu. Njen projekat stipendira država sa sto hiljada kruna. Tu je i Velimir Ninković, koji je na Univerzitetu u Upsali, jednom od najstarijih univerziteta na svetu, odbranio doktorski rad. Na postdiplomskim studijama je istoričar Dušan Topalović i elektroničar Alaksandar Filipovski. Stasali su i prvi književnici druge generacije: Danijel Pavlica skrenuo je pažnju na sebe već prvom knjigom, a Đorđe Zarković uspešnim prevodima nekoliko dela srpskih autora.
Među pripadnicima druge generacije uočljiva je želja za čvršćom vezom sa otadžbinom svojih roditelja. Prema jednom istraživanju koje je obavljeno među mladima, ilustracije radi, svaki od trideset ispitanika želi da zna maternji jezik i održava vezu sa kulturom naroda kojem pripada. Prema rezultatima ankete koji su bili osnova za utvrđivanje koncepcije časopisa "Dijaspora", interesovanje za sva pitanja koja se tiču srpske kulture iskazalo je 35% ispitanika. Zatim je sledilo interesovanje za književnost (30%), religiju (15%), istoriju (12%) i sport (8%).
Oni koji su posrnuli, a pripadaju i prvoj i drugoj generaciji i(u)seljenika, često su na stranicama dnevne štampe.
Aco Dragićević, "Dijaspora", Švedska
|
Krstarica
