Sve više stanovnika Hong Konga udaljava se od kineskog nacionalnog identiteta, piše Ji-Zeng Lian za Njujork Tajms. U nastavku prenosimo najbitnije delove njegove analize.
„Davno pre britanske predaje Hong Konga Kini 1997. godine, vođe velikih gradskih pro-demokratskih stranaka nagodile su se sa kineskom vladom. Pristali su na priključenje Hong Konga Kini pod uslovom da grad s vremenom od Pekinga dobije pravu demokratiju.
Čini se da je Kina danas zaboravila to obećanje. Stara demokratska garda se ipak još uvek drži starog stajališta i dalje Peking smatra zakonitim hongkonškim suverenom. Međutim, sa time se ne slažu mladi progresivci i stariji intelektualci, a u prilog im idu istorijske činjenice“.
„Hong Kong nije Kina“
„Prošli mesec na Kineskom Univerzitetu u Hong Kongu održana je tribina o vezi Hong Konga i Kine. Usporedbom britanske kolonijalne vlasti do 1997. godine i sve čvršće kineske vladavine od tada, učenjaci su zaključili da Hong Kongu u političkom smislu danas nije ništa bolje nego pre i da bi mu najbolje bilo da je nezavisan.
Fizičar i istoričar Tsui Sing-Jun u svojoj nedavnoj istoriji Hong Konga (objavljenoj samo u Hong Kongu i na Tajvanu) tvrdi da se žitelji Hong Konga rasno, kulturno i jezično razlikuju od Han Kineza iz severne Kine. Budući da je Hong Kongom od 1842. do 1997. godine upravljala Britanija, tamošnje stanovništvo razvilo je zaseban verski, pravni i politički identitet.
Takvi stavovi su kontroverzni. Separatisti ponavljaju da „Hong Kong nije Kina“, ali kineska vlada i njene pristalice tvrde da je Hong Kong od davnina deo kineske teritorije“.
Kolonijalna istorija
„Istorijski tekstovi, međutim, pričaju drugu priču. Hong Kong je prema njima prvo bio deo veće južne regije, danas poznate kao Lingnan, koju je Kina prvi put okupirala u 3. veku pre nove ere. Šangajski istoričar Ge Jianksiong te ratove prozvao je kolonijalnim porobljavanjem ne-Han naroda od Han Kineza.
Kroz istoriju su se ređala slična osvajanja, zaključno s onima cara Kianlonga krajem 18. veka. Međutim, Kinezi iz svojih centara na severu nikad nisu uspeli da zavladaju većinom Lingnana, uz izuzetak nekolicine urbanih područja. Područjem su zapravo po lokalnim običajima vladali lokalni plemenski glavešine uz blagoslov središnje vlasti.
To je bio prototip kasnije britanske vlasti u Hong Kongu i današnje formule „jedne zemlje, dva sistema“.
Drugim rečima, iako Kina kritikuje kolonijalnu ostavštinu Zapada, i sama je vekovima bila kolonijalna sila. Britanska predaja Hong Konga pre dvadeset godina barem je treći put da je Kina anektirala taj prostor“.
Studenti su lice pokreta otpora
„Vladini čelnici u Kini i Hong Kongu vrlo su svesni te činjenice, pa sada žele da preprave nastavni program istorije u školama u Hong Kongu, kako bi on odražavao kinesku verziju istorije. Njihovi pokušaji političkog ispiranja mozgova nailaze na otpor među hongkonškim studentima koji su začetnici takozvanog Pokreta kišobrana iz 2014. godine. Iz pokreta su proizašle nove političke stranke koje danas zagovaraju različite oblike samovladavine.
Peking je nedavno uveo strože kazne za nepoštovanje kineskih nacionalnih simbola u Hong Kongu, studenti sve češće otvoreno pokazuju prezir prema simbolima kineske vlasti, poput kineske himne“.
U Hong Kongu sve manje Kineza
„I usred sve dubljeg jaza između Kine i Hong Konga, tradicionalni demokrati nemaju dovoljno političke moći da mobilizuju mase. To otkriva rascep među samim pro-demokratima koji redom preziru autoritarnu kinesku vladu, koji se međusobno ne slažu oko prirode svojeg kineskog nasleđa.
Prema nedavnoj anketi Univerziteta u Hong Kongu, 70 posto mladih od 18 do 29 godina smatra se Hongkonžanima, dok samo 0,3 posto za sebe kaže da su Kinezi. To je najniža brojka od početka provođenja ankete 1997. godine.
Kada se sagleda ukupno stanovništvo Hong Konga, 68 posto se izjašnjava kao Hongkonžanima ili Hongkonžanima u Kini, dok se manje od 31 posto deklariše Kinezima ili Kinezima u Hong Kongu. Godine 2008. situacija je bila obrnuta“, zaključuje Ji-Zeng Lian za Njujork Tajms.
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.