Blago njima: u ovim zemljama ljudi su najdugovečniji

Danas skoro svaka zemlja u svetu radi analizu prosečne starosne dobi njenog stanovništva. Ti pokazatelji veoma su bitni kako bi se saznalo da li je veći mortalitet od nataliteta, kao i da bi se odredio prosečan životni vek u toj zemlji. Podaci ujedno pokazuju, pored stope smrtnosti, i ujednačenost odn. neujednačenost smrtnosti po godinama, i to naravno usled prirodne smrti.

U mnogim zemaljama postoji nejednakosti u smrtnosti, pa novo istraživanje pokušava da uporedi podatke o smrtnosti ranijih godina i decenija sa najnovijim dostupnim podacima.

Prema istraživanju, postoji poboljšanje u smislu smanjenja nejednakosti u smrtnosti, i to u velikom broju zemalja. Najviše poboljšanja ima u razvijenim zemljama zbog dobre zdravstvene zaštite i brige o siromašnoj populaciji.

Nekoliko istraživanja tokom protekle dve decenije pokazivalo je povećanu smrtnost među siromašnijom populacijom i u bolje razvijenim zemljama. Danas se to smanjuje, ali samo u tim istim razvijenim zemljama. U manje razvijenim zemljama, u koje se ubraja i Srbija – smrtnost među siromašnim ljudima veća je nego pre dve decenije.

Navodi se da je glavni razlog – sve veći jaz između bogatih i siromašnih, što povlači loš način života, lošu ishranu, loše životne navike, visok nivo stresa i slabu zdravstvenu zaštitu siromašne populacije.

Istraživanje o neujednačenoj stopi smrtnosti radi se na principu opština ili regiona. Uzimaju se podaci o stepenu bogatstva i siromaštva u oko 20 opština ili regiona na populaciji od 5% ukupnog stanovništva te zemlje. Ovakav pristup omogućava uvid u mortalitet stanovništva u različitim starosnim grupama, kao i veću ili manju stopu smrtnosti, u zavisnosti od bogatstva opštine ili regiona u određenom vremenskom periodu (obično na 10 godina).

Opšti utisak je da je kod muškaraca nejednakost u stopi smrtnosti izraženija do 20. godine, zatim je dosta smanjena do 50 godina starosti, pa se ponovo povećava za osobe sa 70 godina i starije.

Kod žena je nejednakost smrtnosti manja do 19. godine, povećana je do 30. i ostaje ujednačena do 45. godine. Posle 45. godine starosti, ponovo se značajno povećava.

Zaključak istraživanja je ukazivanje na smanjenje nejednakosti smrtnosti do 30. godine starosti i među bogatima i među siromašnima kod oba pola. Kod starijih osoba postoji velika razlika između bogatih i siromašnih regiona ili opština.

Moguće objašnjenje nejednakosti u smrtnosti kod mladih jeste bolje obrazovanje, bolje zdravstveno osiguranje, život bez cigareta i još puno stvari koje mladi brže i lakše prihvataju nego starije osobe.

Namaće se zaključak da na svoju dužinu života čovek u kasnijim godina života može mnogo da utiče sam, ali da je najbitnije: socijalno okruženje, zdravstvena zaštita, higijenske navike, životne navike, ekonomsko stanje u zemlji, stresno okruženje i drugo.

Ono što je na našim područjima tokom bliže i dalje istorije bilo često dominantno – to su ratna dešavanja i razne nesreće koje su dovodile do veoma velikog broja prevremenih nasilnih smrti.

Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.