Arheolozi istražuju ostatke manastira u selima u Topoli
TOPOLA – Zapisi iz turskih knjiga, kao i priče iz naroda navele su arheologe u sela opštine Topola – Manojlovci i Lipovac, gde su u toku arheološka istraživanja.
Upravo po tim zapisima koji datiraju iz 16. veka, kaže kustos Narodnog muzeja u Aranđelovcu Vladan Milivojević, u selu Jarmenovci postojala su dva manastira, jedan posvećen Svetom Nikoli, a drugi Svetom Arhangelu.
Ostaci, tačnije crkva za koju se veruje da pripada jednom od ta dva manastira, pronađeni su u susednom selu Manojlovci na lokalitetu Đurine ćelije.
„Crkva je manja građevina sa polukružnim psidom, bila je zasvedena poluobličastim svodom i pokrivena krovom na dve vode. Pod crkve je od kamenih ploča nepravilnog oblika. U oltaru je otkrivena zidana stopa na kojoj je stajala kamena ploča časne trpeze“, opisuje Milivojević.
Kaže da je od posebnog značaja da su na zidovima crkve na pojedinim mestima sačuvane velike površne žvopisa čiji su fragmenti u većim količinama pronalaženi u šutu tokom iskopavanja.
„Neposredno pored crkve istraživani su ostaci manastirskog konaka, prikupljeno je dosta pokretnih nalaza kao što su turski i ugarski novac, metalni noževi, ostaci grnčarije koji svedoče o životu u okviru manastira“, navodi kustos.
Podseća da je na tim prostorima iskopavanje prvi put započeto 2013. godine u organizaciji Narodnog muzeja u Aranđelovcu, a da se ove godine planira završetak iskopavanja.
Milivojević ističe da im u posete dolaze građani iz susednih sela koji pale sveće u sada natkrivenim konzerviranim ostacima crkve, kao i turisti koje put kroz šumovit kraj tog sela dovede baš na lokalitet Đurine ćelije.
Paralelno sa tim istraživanjem, Narodni muzej je nedavno obavio još jedno iskopavanje u selu Lipovac na lokalitetu „Dizaljka“.
„Tu se nalazi ogromno neolitsko naselje površine preko 30 hektara iz mlađeg kamenog doba vinčanske kulture čija se starost procenjuje na približno 6.500 godina. Naselje je otkriveno 1911. godine, a prva istraživanja su započeta tridesetih godina prošlog veka, koja su vršili arheolozi sa Harvarskog univerziteta“, ukazao je Milivojević.
Prema njegovim rečima, prvo je na površini od pola hektara urađeno geofizičko ispitivanje kojim je ustanovljena tačna pozicija neolitskih kuća, a ove godine su započeta iskopavanja jedne od brojnih kuća iz tog perioda.
„Najzanimljiviji pokretni nalazi spadaju u uobičajen repertoar vinčanaca, a to su čovekolike figurine, ukrašene keramičke posude, zoomorfne figurice. Inače kuće neolitskih ljudi su bile pravljene od kolja opletenog prućem preko kojih je nabačeno blato, što podseća na našse starinske kuće. Ukrašavali su kuće, ali i predmete kojima su se služili“, priča kustos Milivojević.
Meštani susednog sela Brezovac, kaže on, donosili su u muzej predmete koje su nalazili dok su obrađivali svoje njive, a to je, dodaje, uticalo da muzej u Aranđelovcu započne istraživanja na tom mestu.
(Tanjug)
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.