Kako je nastao lift

U doba solitera i zgrada koje svojom visinom paraju oblake penjanje na najviše spratove ne može se zamisliti bez lifta. Danas ih ima najrazličitijih.
Prvi liftovi, ipak, nastali su kada čovek nije ni razmišljao da živi ili radi u oblacima. Prema nekim istorijskim podacima, u trećem veku pre naše ere pojavila se preteča današnjeg lifta. Bila je to najčešće drvena konstrukcija koja je podizana do određenog nivoa pomoću konopaca koje su na drugoj strani vukli ljudi ili životinje.
Pronalazači su tokom vekova nastojali da usavrše ovu inovaciju, ali je tek sredinom 19. veka, pronalaskom parne mašine, omogućen nastanak lifta koji je svojim izgledom podsećao na neke današnje. Američki pronalazač Elajza Otis, koji je godinama pokušavao da stvori kočnicu koja sprečava pad konstrukcije, 1853. godine u Njujorku je prvi put demonstrirao svoj izum – lift s kompletnom sigurnosnom opremom koja se aktivira ukoliko se prekine uže o koje je okačena konstrukcija lifta. Četiri godine kasnije prvi putnik ušao je u Otisov lift u jednoj robnoj kući u Njujorku i bezbedno se provozao njime. Otis i njegovi sinovi osnovali su kompaniju za izradu liftova, a 1861. godine Otis je patentirao prvi lift na parni pogon.
U to doba Vilijam Armstrong je izumeo hidraulični kran, a prve hidraulične mašine potisnule su uređaje na parni pogon. Sedamdesetih godina 19. veka liftovi koje je pokretala hidraulična mašina zamenili su one koji su se dizali i spuštali zahvaljujući pari. Iako je lift kao nov izum privlačio publiku, ugrađivanje u zgrade nije postalo masovno. Razlog je bio taj što su ljudi bili nepoverljivi prema pronalasku koji se često kvario.
U Baltimoru je 1887. godine počeo da radi prvi električni lift, a u decenijama koje su usledile razvoj tehnologije omogućio je stvaranje novih liftova, koji su s vremenom usavršavani.

Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.