Matične ćelije protiv HIV-a

Prema novom istraživanju, kod dva HIV pozitivna pacijenta nisu nađeni tragovi virusa nakon što su primili hemoterapiju i transplantaciju matičnih ćelija kao vid terapije za rak limfe.
Ovi pacijenti su postali drugi i treći poznati slučaj "sterilizacijskog lečenja", u kojem medicinska terapija iz tela uklanja sve tragove HIV virusa koji izaziva AIDS. Njihovo stanje je ostalo nepromenjeno, odnosno bez virusa, iako su im lekari nakon nekoliko meseci ukinuli terapiju sa anti-HIV lekovima.
„Nismo bili u mogućnosti da detektujemo virus kako u krvnim ćelijama, tako i u plazmi kod ovih pacijenata. Takođe smo radili biospiju stomačnog tkiva kod jednog od pacijenata i nismo otkrili HIV virus. U suštini, mi nemamo nikakve dokaze o povratku virusa u organizam“, kaže vodeći istraživač dr Timoti Henrih sa Medicinskog fakulteta u Harvardu i Brigam ženske bolnice u Bostonu.
Oba pacijenta su dobijala dugoročne antiretroviralne terapije za HIV kada im se razvio rak limfe, vrsta raka krvi koja utiče na bela krvna zrnca. Nakon toga su prošli hemoterapiju, a zatim i transplantaciju koštane srži za lečenje raka limfe. Nakon toga, istraživači nisu mogli da detektuje prisustvo HIV virusa u njihovim telima.
Henrih upozorava da je isuviše rano da se proglasi da su ova dva pacijenta u potpunosti izlečena od HIV-a i dodaje da je virus, iako ga ne mogu otkriti, možda tu, ali u izuzetno malim količinama. Sledeći korak istraživača jeste da čekaju i vide šta će biti sa ovim pacijentima.
„Nažalost, ova vrsta lečenja nije nešto što se može primeniti na sve ljude zaražene HIV virusom, jer transplantacija nije pristupačna, pa čak ni bezbedna terapija za sve HIV pacijente“, kaže Henrih.
Takozvani berlinski pacijent je prvi dokumentovani slučaj sterilizacijskog lečenja HIV-a. Amerikanac koji živi u Nemačkoj, imao je transplantaciju koštane srži zbog leukemije. On je ostao bez vidljivih znakova HIV-a čak i nakon prekida antiretroviralne terapije. Presađene ćelije koštane srži poticale su od donatora sa retkom genetskom mutacijom koja povećava imunitet protiv najčešćeg oblika HIV-a, a istraživači veruju da je upravo to pomoglo da se ovaj čovek zaštiti od ponovne infekcije.
Henrihova otkrića su značajna zbog toga što njegova dva pacijenti nisu imala transplantaciju koštane srži sa genetskom mutacijom, kao ni intenzivnu hemoterapiju ili ozračivanja celog tela pre transplantacije matičnih ćelija kod pacijenta iz Berlina.
Umesto toga, transplantacija matičnih ćelija izgleda kao da je zaštićena uz pomoć antiretroviruse terapije pacijenata, koja je nastavljena kada su završili sa terapijom protiv raka.
„Kod transplantacije koštane srži, donatorske ćelije zapravo eliminišu i zamenjuju krvne ćelije domaćina, odnosno pacijenta. Antiretrovirusna terapija omogućila je zamenu ćelija domaćina i donatora, tako da se nove ćelije ne zaraze virusom“, kaže Henrih.
Reakcije i nadanja
„Bilo je veoma nejasno kako su nastali pozitivni rezultati kod pacijenta iz Nemačke, međutim jedan od značajnih zaključaka novog istraživanja jeste u tome što nam je omogućeno da izdvojimo one faktore koji su možda od ključne važnosti za lečenje“, kaže Rovena Džonston, potpredsednik i direktor za istraživanja Fondacije za AIDS, koja je finansirala novo istraživanje.
„Sva tri pacijenta zajedno nam možda mogu reći mnogo o preprekama za lečenje i kako one mogu da se prevaziđu. Možda će jednog dana terapija koja je pomogla ovim pacijentima biti dostupna svim obolelim od HIV-a“, dodaje ona.
"Trenutno smatramo da će lečenje ljudi na širokoj osnovi uz pomoć transplantacije matičnih ćelija predstavljati veliki izazov, ali istraživači rade na tome da ovo možda u skorije vreme bude moguće“, zaključuje Džonston.

Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.