Ženska prava u Starom Egiptu

Na pomen kulture Starog Egipta, u svesti većine iskrsnu slike faraona, piramida i hijeroglifa. Za eventualni „ženski“ aspekt cele priče, kao parametri se uzimaju kraljice poput Nefertiti ili Kleopatre, obe veoma značajne i interesantne vladarke. Detalj koji u celoj priči nedostaje (kao i u većini velikih priča) jeste upravo položaj (obične) žene, njena svakodnevica i način života.

Na svu sreću, istorija je nauka koja stalno podleže novim „unosima“ podataka i reinterpretacijama već postojećih. Tako se u poslednjih desetak godina mnogo više saznalo o distribuciji polnih uloga, statusu i mogućnostima žene u moćnom Egipatskom carstvu. Kao osnova za tumačenja, poslužile su brojne slike i zapisi, kao i arheološka otkrića.

Zanimljivo je da je – nasuprot tradicionalnoj slici žene kao nemog objekta lepote koja je od renesanse naovamo „ustoličena“ u domenu prikazivačkih umetnosti – egipatska žena prikazivana u situacijama sopstvene agresivnosti, snage i moći. Faraonke su portretisane u činu savladavanja neprijatelja, vršenja egzekucije nad zatvorenikom ili ubijanja muškog oponenta. O drugačijem odnosu prema ženi govori i činjenica da su se žene relativno često pojavljivale na listama državnih neprijatelja br. 1. Čak je i čuveni starogrčki istoričar Herodot ovekovečio ovaj, za antički svet neobičan, položaj žene, napisavši da su „Egipćani obrnuli red dužnosti“, pošto su „žene išle da trguju, a muškarci sedeli kod kuće i bavili se tkanjem“.

Ipak, privilegovan položaj bio je u uskoj vezi sa ekonomskim statusom. Žene iz bogatih porodica, ili sa posedom titule, imale su čitavu hordu (muških i ženskih) sluga koji su obavljali sve kućne poslove, tako da je „gospodarica kuće“ mogla da se posveti suptilnijim aktivnostima. Pojedini poslovi, koji se danas smatraju ženskim, pripadali su isključivo muškarcima: to se posebno odnosilo na pranje veša.

Žene su takođe mogle da imovinom stečenom sopstvenim radom (trgovinom) slobodno raspolažu i da je čak ostave testamentom u nasleđe detetu koje same odaberu. Ovakva samostalnost, nezapamćena u Starom svetu, mogla je po neobičnosti da se meri jedino sa (mitskom) pričom o Amazonkama.

Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.