Šta je to dijaliza i kako ona funkcioniše?
Dijaliza je jedna od metoda za lečenje trajnog oštećenja bubrega (terminalne slabosti bubrega).
Kada bubrezi više ne funkcionišu efikasno, a otpadni proizvodi (toksini), tečnost i minerali nakupljaju se u organizmu – dijaliza preuzima deo funkcije bubrega koji otkazuju i uklanja otpadne materije, kao i višak tečnosti i elektrolita.
Primena dijalize obično je potrebna kada je izgubljeno 90 ili više procenata bubrežne funkcije, a do toga obično dolazi više meseci ili godina nakon dijagnoze hronične bubrežne insuficijencije.
Kada dijaliza postane neophodna, pacijent (zajedno sa lekarom) razmatra prednosti i mane dva tipa dijalize koje nam stoje na raspolaganju:
- Hemodijaliza (u dijaliznom centru ili kod kuće)
- Peritoneumska dijaliza
Svaki od ovih tipova dijalize ima svoje prednosti i mane.
Hemodijaliza podrazumeva da se krv pacijenta propušta kroz poseban aparat s filterom, koji je u suštini veštački bubreg, a potom se prečišćena krv vraća u pacijenta. Terapija traje četiri-pet sati, obično se radi tri puta nedeljno, a kod retkih pacijenata dva puta nedeljno.
Kod peritoneumske dijalize pacijent ima kateter u trbušnoj duplji preko koga se nekoliko puta tokom dana ubacuje posebna sterilna tečnost, a trbušna maramica služi kao filter preko koga se iz krvi uklanjaju toksini i višak tečnosti. Za tu namenu postoje i aparati koji se zovu cikleri (automatizovana peritoneumska dijaliza) koji umesto pacijenta izmene tečnost i rade tokom noći dok pacijent spava.
Odluku o izboru metode dijalize donose lekar i pacijent zajedno, uz puno uvažavanje medicinskih i paramedicinskih razloga (dostupnost, pogodnost, situacija u kući i starost pacijenta). Izabrana metoda treba da se na najbolji način uklopi u životni stil i potrebe pacijenta.
(Prof. dr Rajko Hrvačević, internista-nefrolog, Poliklinika „InterTim“)
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.