Sutra se otvara Muzej Srpske pravoslavne eparhije budimske
SENTANDREJA – Novi Muzej Srpske pravoslavne eparhije budimske u Sentandreji biće svečano otvoren sutra u prisustvu visokih zvanica.
Muzej se nalazi na glavnom trgu u Sentandreji, u obnovljenoj Preparandiji (prvoj srpskoj školi), na više od 1.300 kvadratnih metara, i obuhvata stalnu postavku, prostor za gostujuće izložbe, multimedijalni prostor, salu za promocije i konferencije, prostor za depo.
Prema rečima upravnika Muzeja Koste Vukovića, Preparandija je u potpunosti adaptirana i izvršeno je pregrađivanje sa modernom zgradom kojom je proširena sredinom prošlog veka.
Urađena je fasada prema Blagoveštankoj crkvi, jedom od četiri preostale srpske crkve u sastavu Eparhije budimske, i dvorište, kao i potpuno nova infrastruktura.
Stalnu postavku pod nazivom „Srpska crkvena umetnost u Mađarskoj“ čini 450 eksponata, što je samo deo crkvenog blaga koje Eparhija čuva, a sakupljeno po čitavoj Mađarskoj svedoči o prisustvu Srba na tom prostoru pre i nakon Velike seobe naroda.
Izložba obuhvata ikone i bogoslužbene predmete i cilj je, prema rečima Vukovića, da prikaže najznačajnija dela srpske crkvene umetnosti na tom prostoru, kao i da pruži hronološki presek stanja i razvoja te umetnosti od 16. i 17. veka, a pre svega tokom 18. i 19. veka.
Koncipirana je tako da ističe neke od najvažnijih predmeta poput Ikone jurske Bogorodice iz 1660. godine čiji je ktitor Petar Monasterlija, portreta patrijarha Arsenija Čarnojevića, ikona iz 17. i 18. veka, delova ikonostasa Arse Teodorovića iz nekadašnje Saborne crkve u Budimu srušene 1948. godine.
U vizuelno osavremenjenom prostoru posetioci će moći da vide i portrete budimskih episkopa koji su rađeni za vreme njihovog života, zatim ručno rađena jevanđelja sa isto tako ručno rađenim okvirima sa pozlatom, putne isprave za kaluđere iz 16. veka za vreme turske vlasti, putire, kadionice, ručno tkane odežde, filigrantske krstove.
Ovo je najveći srpski muzej izvan granica Srbije i najvažniji projekat u oblasti kulture u regionu u 2019. godini.
U decembru 2016. godine, Vlada Mađarske je posebnom odlukom, preko Ministarstva za ljudske resurse, obezbedila sredstva za prioritetne projekte Srpske pravoslavne crkve u Mađarskoj, dotaciju u iznosu od 1,6 milijardi forinti (više od pet miliona evra).
Od tog iznosa 750 miliona forinti (oko 2,5 miliona evra) bilo je namenjeno obnovi kompleksa Preparandije.
Ministarstvo kulture i informisanja Srbije je 2018. iznosom od pet miliona dinara sufinansiralo uređenje muzejskog izložbenog prostora, a ove godine obezbeđena su sredstva u iznosu od 330.000 evra za završetak radova u okviru obnove i adaptacije zgrade novog muzeja u Sentandreji.
Otvaranju Muzeja Srpske pravoslavne eparhije budimske prisustvovaće patrijarh Irinej, ministar kulture i informisanja Srbije Vladan Vukosavljević, predsednik Vlade Vojvodine Igor Mirović, generalni sekretar predsednika Srbije Nikola Selaković, državni sekretar za veze sa crkvama i manjinskim zajednicama u Vladi Mađarske Šoltes Mikloš i druge visoke zvanice.
(Tanjug)
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.