Čičen Ica – narod na izvoru (1)
Na severu poluostrva Jukatan, duboko sakrivena u beskrajnim šumama, smestila se Čičen Ica, tajanstveni sveti grad Maja. Čičen Ica (Chichén Itzá) je grad nastao u 6. veku, na mestu pogodnom za naseljavanje zbog blizine dva velika izvora vode, koja su mu i dala ime. Naime, "chi" (izvor), "chen" (bunar, vrelo) najjednostavnije bi se moglo prevesti kao "na izvoru bunara (naroda)", dok je Itza ime majanskog plemena koje se tu naselilo.
O istoriji Čičen Ice teško je sa sigurnošću govoriti. Mnogobrojne su teorije o njenom razvoju, ali dve ipak preovladavaju. Prema obe ove priče, tokom 8. veka majanska civilizacija je oslabila i Maje su počele da napuštaju velike religijske centre, što je ovaj grad bio, i zemlju oko njih. Pretpostavlja se da su živele na zapadu Jukatana, a taj period je trajao duže od dva veka. Do kraja 10. veka vratile su se u svoj sveti grad. Tada dve priče počinju da se razlikuju. Nedvosmisleno je da se zgrade izgrađene od tog perioda pa nadalje razlikuju od onih izgrađenih ranije, to jest da je došlo do određene promene u kulturi koja je nastanjivala taj prostor. Ukratko, smatra se da je Čičen Icu nastanilo novo pleme. To je i razdoblje kada su nastale najznačajnije i danas najposećenije građevine.
Jedna priča tvrdi da su pleme koje je stiglo bili Tolteci – indijansko pleme srodno Astecima. Na vrhuncu svoje moći bili su između 10. i 12. veka, kada su dominirali ovim poluostrvom. O njima se veoma malo zna, jer su Asteci uništili toltečki glavni grad Tulu uzimajući materijal za izgradnju svog glavnog grada, koji se nalazio u blizini. Većina onoga što se zna o tom plemenu zasniva se na legendama koje su proširile kasnije kulture koje su došle na taj prostor. Ipak, jasno je da su bili militaristički orijentisana kultura i da su prvi silom uspevali da u pokornosti drže ostala plemena. Druga priča tvrdi da su osvajači bili pleme Ica, po kome je grad dobio ime, iako neki veruju da su se oni tamo pojavili dva-tri veka kasnije.
Pomenućemo i teoriju koja dokazuje međuzavisnost majanskog plemena Ica i Tolteka. Poznato je da su Maje intenzivno trgovale i moguće je da su nekom vrstom "razmene" preuzele toltečki građevinski stil, dok drugi deo ove teorije tvrdi da je Tula, glavni grad Tolteka, u stvari bio pod uticajem civilizacije Maja, koja je tako nametnula svoj način gradnje. S obzirom na centralnu ulogu koju je Čičen uživao na prostoru srednje Amerike, to jest mesta međunarodne razmene, ova priča i te kako ima smisla. Koja god teorija bila tačna, mnogo je izvesnija kasnija istorija ovoga grada. Početkom 13. veka u blizini je počeo da se uzdiže Majapan, s kojim je Čičen Ica ušla u savez, ali u sporednoj ulozi. Tada počinje i konačni pad majanske civilizacije. Stanovnici polako napuštaju velike gradove, uključujući i dva prethodno pomenuta.
Korisni linkovi
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.