Pevanje uz gusle oduvek deo srpske kulture i običaja
BEOGRAD – Pevanje uz gusle je najčešće muško solističko pevanje narodnih epskih pesama u desetercu, uglavnom jednožičnom gudačkom instrumentu, kaže za Tanjug muzikološkinja Milica Kadić povodom vesti da je pevanje uz gusle, deo nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije, upisano danas na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva.
Odluku o upisu guslanja doneo je Uneskov Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa, na svom 13. redovnom zasedanju koje se održava na Mauricijusu.
Kadićeva napominje da Pevanje uz gusle priprada usmenoj tradiciji i karakteriše ga improvizacioni princip.
„U prošlosti su tekstovi i melodije prenošeni usmenim putem, a u novije vreme za tekstualni element uzimaju se zapisani tekstovi. Tematika je najčešće vezana za bojeve, junačke podvige, rodoljublje, ali i negovanje porodičnih vrednosti i patrijarhalnog načina života“, kaže Milica Kadić.
Prema njenim rečima, guslanje je oduvek bilo deo srpske kulture i običaja i snažno je vezano za lokalnu zajednicu.
„Gusle kao instrument imaju oslonac u antičkoj tradiciji kada su se slični instrumenti izgrađivali od jednog suvog komada drveta i sa razapetom strunom sa repa ili grive konja, predstavljale su, pored svirala, u srpskom slučaju frule, najčešći muzički instrument. Smatra se da su na prostor Balkana došle iz Male Azije. Dokazi o postojanju gusala datiraju još iz srednjeg veka i one su tada bile vezane kako za život na dvorovima srpskih srednjovekovnih vladara, tako i za najprostiji živalj“, kazala je Kadićeva.
Ona napominje da se danas pevanje uz gusle najčešće čuje u predelima Stare Raške, Kosova i Metohije, ali i u Vojvodini, a ova tradicija rasprostranjena je i u Crnoj Gori, Hercegovini i Republici Srpskoj.
„Guslanje je odigralo veoma značajnu ulogu u sistematskom zapisivanju i očuvanju epske narodne poezije koju je u 19. veku Vuk Stefanović Karadžić zapisao i sačuvao od zaborava uz pomoć čuvenih guslara, među kojima se posebno izdvaja ime Filipa Višnjića“, kazala je Milica Kadić i dodala da pored raznih stereotipova u vezi s guslanjem, gusle i danas imaju svoju brojnu publiku.
(Tanjug)
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.