Teledomovi i telekolibe

Posle Tase, prvog srpskog seljaka na Internetu, na svetsku mrežu je dospelo i prvo srpsko selo – Moravci. Pokretanje web-sajta jednog sela, samo je najava većeg prisustva malih sredina na Internetu, kao i potvrda činjenice da biti urban ne znači živeti u gradu, već učestovati u savremenim strujanjima i procesima.

Početak značajnijeg prisustva Interneta u selima i malim sredinama je započelo sa osnivanjem Teledom saveza Jugoslavije (Yugoslav Telecottage Association) u Bačkoj Topoli, oktobra 1999. godine, kada su postavljeni i osnovni principi i ciljevi funkcionisanja: u osnivačkom dokumentu su teledomovi definisani kao „višefunkcionalni informaciono-komunikacioni i uslužni centri mikrozajednica, koji u datom prostoru i okruženju stvaraju informatičku, birotehničku, organizacionu i javnu komunikacionu osnovu“.

Cilj osnivanja teledomova (i telekoliba) jeste „doprinos ekonomskom, društvenom i kulturnom razvoju malih sredina, brže priključenje nivou razvijenijih sredina, kao i stvaranje uslova jednakih šansi“. Osnovna delatnost jeste osnivanje novih teledomova, njihovo mrežno povezivanje i formiranje zajedničkih baza podataka, obrazovanje onih koji će upravljati teledomovima, kao i obezebeđivanje softverskih i hardverskih uslova za rad.

Teledomovi „niču“ širom zemlje, a između njih, i u okviru njih, se odvija vrlo živa aktivnost. Osnovno za sve njih jeste da se nalaze u funkciji razvoja sredina u kojima nastaju, omogućavaju Internet pristup, obrazujući stanovništvo u oblasti informatike i doprinoseći otvaranju novih radnih mesta. Glavne osobine, koje moraju da budu zadovoljene da bi se stekla „titula“ teledoma, jesu služenje javnom dobru, otvorenost za sve (a ne samo za manje interesne grupe), prilagodljivost potrebama zajednice… Usluge teledomova nisu strogo vezane za Internet i informatiku: oni su i „uslužni centri civilnih organizacija“, predstavljaju obrazovne centre, čine dostupnim sve oblike telekomunikacija (Internet, telefon), pružaju informacije od opšteg i javnog interesa, kao i sve vrste kancelarijskih usluga.

Za kratko vreme, počev od oktobra 1999. godine, osnovano je 65 teledomova i telekoliba: na „mapi“ su se našli Bačka Topola, Arilje, Belo Blato, Bački Vinogradi, Bukovica, Crno Jezero, Crvena Reka, Debelac, Feketić, Hajdukovo, Ivanjica, Ljig, Lukino Selo, Mala Pijaca, Moravci, Nova Crnja, Ljuberađa, Novo Orahovo, Rudnik, Svrljig, Trešnjevica, Vraćevšnica…

Korisni linkovi: