Otvorena izložba Sećanja iz pepela u NBS
BEOGRAD – Izložba „Sećanja iz pepela: Narodna biblioteka Srbije 1941-2021“, kojom se obeležava 80. godišnjica uništenja nacionalne biblioteke na Kosančićevom vencu, otvorena je danas i trajaće do 30. septembra u galerijskom prostoru NBS na Vračaru.
Muzej žrtava genocida i NBS priredili su izložbu povodom osam decenija od kako je 6. aprila 1941. godine nacistička Nemačka bombardujući Beograd, namerno uništila i biblioteku, a u njoj neprocenjiv fond sa oko 500.000 svezaka, među kojima je bilo 1.500 rukopisa, brojne retke štampane knjige i drugo.
Govoreći na otvaranju izložbe v.d. upravnika NBS Vladimir Pištalo rekao je okupljenima da se duboko nada da će zdanje na Kosančićevom vencu posle 80 godina biti „obnovljeno kao memorijalni centar i međunarodni kulturni centar“.
„Čvrsto verujem da ćemo se okupiti na mestu obnovljene biblioteke“, istakao je Pištalo.
V.d. direktor Muzeja žrtava genocida Dejan Ristić je, kao autor izložbe, rekao da je ona „vapaj i apel, rezultat gneva i nezadovoljstva, zbog toga što Kosančićev venac opstojava 80 godina kao jedno veliko ruglo svih nas“.
Ristić je ocenio da je na mestu srušene biblioteke ostao „krater koji ne svedoči samo o pokušaju da se uništi kulturni identitet jednog naroda, već i kao pokazatelj suštinske nebrige brojnih generacija Srba“.
„Delim nadu da je konačno došlo vreme, da smo se dozvali svesti, da lokalitet na Kosančićevom vencu, kao krater na našem sećanju i savesti, ispunimo knjigama i osećajem nacionalnog dostojanstva i ponosa“, naglasio je Ristić.
Prema njegovim rečima, izložba „Sećanja iz pepela: NBS 1941-2021“ javnosti prvi put predstavlja neke od artefakata koji neposredno svedoče o uništenju biblioteke.
Ristić je od „rariteta i dragocenosti“ izdvojio predstavljanje fonda muzikalija, jedinog sačuvanog dela nacionalnog fonda, koji je spašen i čuva se na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu.
Izloženi su i ostaci spaljenih knjiga, sačuvanih kao rezultat kasnijeg arheološkog istraživanja, koje je predstavljeno dnevnikom iskopavanja i fotografijama.
Ristić je među najpotresnijim eksponatima izložbe istakao dve lavlje glave, deo keramoplastike sa fasade, kao „najveće segmente zgrade koji su sačuvani nakon bestijalnog napada, što samo govori o razornosti požara od 6. do 9. aprila“.
Simbolično je prvi put izložen dokument iz 1838. godine sa inicijativom o osnivanju biblioteke i potom odluka o tome kneza Miloša Obrenovića, kao i pismo ministru prosvete upravnika biblioteke Đure Daničića iz 1858. kojim se predlaže današnji naziv ustanove.
Pored autora Ristića, izložbu su realizovali autor postavke Nikola Radosavljević, stručni konsultanti tokom istraživanja bibliotekarke Olivera Stefanović i Slađana Stojaković i arhitekta konzervator Rade Mrlješ.
Organizatori izložbe su Mirjana Simoski, Bojan Arbutina i Dušan Zlokolica, a njenu realizaciju je omogućio Telekom Srbija.
Istraživanja koja su dovela do izložbe vršena su u brojnim ustanovama kulture i obrazovnim institucijama u Srbiji.
(Tanjug)
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.