Roman „Ilona Strašna“ Nikole Moravčevića

BEOGRAD – Glavni urednik „Arhipelaga“ Gojko Božović predstavio je danas novi roman Nikole Moravčevića „Ilona Strašna“.

Božović je podsetio da je Moravčević (1935) koji živi u Čikagu, uspešan i rado čitani autor istorijskih romana koji je ovim novim romanom osvetlio veoma malo poznati deo srpske i mađarske istorije prve polovine 12. veka.
Ona je bila ćerka velikog župana Raške Uroša I i pre udaje se zvala Jelena Vukanović da bi se nakon prelaska u katoličku veru da bi mogla da se uda za mađarskog kralja Belu II iz dinastije Arpadovića.

To je prva i jedina ugarska kraljica srpskog porekla koja je dobila mađarsku verziju Ilona svoga imena Jelena.

Uz podršku velikog dela ugarskog plemstva Belu II je njegov stric Kalman Arpad oslepeo još kao dečaka kako bi onemogući da on dođe na presto.

Pošto Kalmanov sin nije imao dece Bela je ipak postao kralj, a Ilona je bila njegova suvladarka. Sa ILonom je došao njen brat Beloš koji je postao komandant mađarske vojske i veliki palatin što je druga titula po značaju posle kralja. Belošu je pripala i titula hrvatskog bana i to je jedini Srbin koji je ikada sedeo na hrvatskom banskom prestolu.

Prema rečima autora, Ilona je dobila nadimak Strašna, jer je dve godine nakon što se udala za Belu II Ilona sazvala sabor u Aradu i naredila da se odrube glave 68 ugarskih velikaša, jer su savetovali kralja Kalmana da oslepi Belu II.

Pred bitku na reci Sajo 1132. godine koju je njen brat vodio protiv pretendenta na presto Borisa Kalamanosa naredila je da se pogubi još 37 vlastelina, jer su izjavili da je Boris jedan od legitimnih naslednika iako je Kalman još 1311javno optužio svoju drugu ženu za preljubu i oterao je.

„Živo prisutna u mađarskoj tradiciji Ilona Strašna je u srpskoj istoriografiji i književnosti ostala gotovo nepoznata“, konstatovao je Moravčević.

Moravčević je najavio da sada piše o Stefanu Dečanskom.

(Tanjug)

Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.