Karlove Vari: mondenska češka banja (1)
Karlove Vari (Karlovy Vary) – Karlova banja, Karlov termalni izvor, smeštene su oko 120 km zapadno od Praga, na slivu reka Ohra i Tepla. Reč je o najpoznatijem, najatraktivnijem i najvećem češkom banjskom lečilištu i jednom od najpoznatijih geotermalnih izvora u Evropi, koji se često još naziva i Carlsbad.
Legenda kaže da je Karlo IV, češki kralj i rimski car iz 14. veka, po kojem je ova banja i dobila ime, otkrio izvore mineralne vode prilikom lova na jelene. Tada je taj prostor bio nenaseljen. Karlo IV je tu imao lovačku kuću i često bi tu dolazio u lov. Prilikom jednog takvog lova jedan od njegovih goniča bio je ranjen, a pri tom je pao u vruću izvorsku vodu. Međutim, pošto je ostao da leži u toj vodi, njegova rana je zarastala. Karlo IV je uočio tu promenu, pa je i sam odlučio da isproba da li ta voda deluje lekovito i na njegove kosti, s obzirom na to da je s njima imao problema. Upravo to njegovo otkriće imalo je za rezultat osnivanje ovog banjskog lečilišta. Karlo IV je želeo da to postane mesto koje će služiti kao odmaralište i lečilište.
Na zna se tačno kada je grad osnovan, ali pretpostavlja se da je to bilo oko 1350. Godine 1370. dobija privilegiju slobodnog grada. Sam grad se razvio oko lovačke kuće Karla IV, tačnije oko njegovog gotskog tornja koji je bio podignut na steni. Ispod njega je 1520. podignuta gradska većnica. Osamnaesti vek možemo nazvati razdobljem kada dolazi do procvata ovoga grada. Godine 1707. car Josip I potvrdio je Karlovim Varima sve njegove privilegije, pri čemu ga je direktno označio kao slobodni kraljevski grad. U prvoj polovini 19. veka za razvoj ove banje posebno je bio značajan doprinos Habzburgovaca. Karlove Vari su bile veoma odane bečkom dvoru, a vladari su ih nagradili novčanim sredstvima koja su ulagana u dalji razvoj ove banje. U 19. veku Karlove Vari postaju mesto na kojem se okuplja tadašnja elita, a posete svetski značajnih ličnosti postale su uobičajena pojava. Tada se Karlove Vari okreću "elitnom" turizmu. Poslednju deceniju 19. veka obiležila je izgradnja modernih banjskih objekata.
Danas u Karlovim Varima možete pronaći 64 izvora lekovite mineralne vode, ali se koristi samo 12 termalnih mineralnih izvora. Najpoznatiji od njih je Vřidlo, čiji mlaz vode izbija na visinu od 12 metara, a temperatura vode je 72° Celzijusa, pa je on i najtopliji. Izvori se međusobno razlikuju po temperaturi, koja se kreće od 38 do 63 stepeni Celzijusa, kao i po hemijskom sastavu. Ovi termalni izvori su veoma bitni za ekonomiju grada, pa gradske vlasti čine velike napore da ih zaštite.
Što se tiče samog lečenja, u 16. veku lečenje je uključivalo plivanje u vodi i zdravu hranu. Terapija u termalnoj vodi u početku je bila više mučenje nego neki užitak. Naime, ljudi su tada morali da plivaju i do deset sati na dan, jer se verovalo da će tek tada lekovita svojstva vode moći da deluju na njih. U vodi su jeli, a ponekad i spavali. Mnogi nisu izdržali takav tretman. Mineralizovana voda je negativno uticala na njihovo telo. Godine 1522. dr Pejer (Payer) predlaže nov način terapije, ograničavajući broj sati kupanja i uvodeći tretman pijenja lekovite banjske vode.
U 18. veku dr Dejvid Bešer (David Becher) postavlja temelje modernog banjskog lečenja: pacijent ne sme da popije više od jednog litra vode na dan, voda se pije odmah, kod izvora, a dnevna tura kupanja je najviše 30 minuta. Danas lekari svaki dan propisuju pacijentu s kojeg izvora će piti vodu, koliko puta dnevno i u kojim količinama. Voda se pije odmah kod izvora, iz posebnih keramičkih lončića, polako, ali odjednom. Uglavnom se pije ujutro, kada je želudac prazan, kako bi lekovita svojstva vode mogla da imaju veći efekat, jer je termalna voda ta koja utiče na ozdravljenje pacijenata. Svaki izvor ima manje-više ista svojstva, ali bitna je njegova temperatura, jer se tada menja i sastav vode. Neposredno pred Prvi svetski rat Karlove Vari su bile na vrhunac popularnosti. Broj gostiju koji se 1911. lečio u ovoj banji bio je preko 70.000. U poslednjih nekoliko godina broj posetilaca ovog banjskog lečilišta je u stalnom porastu.
Korisni linkovi
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.