Zaboravljeni

U studiji "Zaboravljeni bratstvenici po peru" Borivoje Marinković, profesor Novosadskog univerziteta, predočio je saznanja o srpskim piscima 18. veka koji su potpuno skrajnuti ili izostavljeni iz istorije srpske književnosti. Pojedinost da se u knjizi ne svedoči o velikim i značajnim stvaraocima, nego o sitnim i naoko beznačajnim pojedincima iz davne nam prošlosti ne ide, razume se, u prilog verovanju kako bi se u njoj, ipak, dokazivala "veličina malenih", već nešto prirodnije, samo postojanje "malenih" u našem mučnom sazrevanju iz balkansko-patrijarhalne u modernu građansku sredinu tokom 18. veka.
Među tim zagovornicima novih ideja i stremljenja bio je i Jovan Muškatirović, koji je u svojoj zbirci poslovica ispisao jednu refleksiju koja upravo govori o njemu samom: "Zvoniti ne umem a prestati ne smem". On nije bio pisac koji je imao književne ambicije, ali je istrajno radio na književnom polju i njegova nastojanja u tom pravcu pripadaju dobroj tradiciji srpske prosvetiteljske literature 18. veka. Posebno mesto pripada i Mihailu Maksimoviću, prvom našem satiričaru, autoru "Malog bukvara za veliku decu", koji je izdat u veoma malom tiražu i ostao jedna od najređih knjiga onog vremena u kojoj se demaskira ljudsko zlo i nepravda u tadašnjim društvenim okolnostima.
Knjiga govori i o Aleksiju Veziliću, jednom od rodonačelnika našeg "učenog stihotvorstva", Emanuilu Jankoviću, prevodiocu "Tergovaca" Karla Goldonija, o Silvestru Popoviću, jedom od naših prvih putopisaca, Pavlu Julincu, autoru prve štampane istorije Srba, a posebno poglavlje posvećeno je austrijskom majoru Avakumu Avakumoviću, koji je vojničku karijeru sticao na ratištima u Francuskoj, Nmeačkoj i Italiji, muzicirao na raznim instrumentima koje je sam, po sopstvenim nacrtima, konstruisao, a bio je na glasu i kao pevač.

Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.