Gojaznost i dijabetes
Rast stope gojaznosti, odnosno povećanje indeksa telesne mase, predstavlja, prema rezultatima novog istraživanja sprovedenog u SAD, najveći uzrok povećanja broja obolelih od dijabetesa tipa 2, i to za oko 50% kod muškaraca i u potpunosti kod žena.
Za razliku od drugih faktora kao što su starenje, rasna ili etnička pripadnost, indeks telesne mase se može promeniti. Novo istraživanje sugeriše da je moguće smanjiti broj slučajeva dijabetesa smanjenjem broja gojaznih i osoba sa prekomernom težinom na nivoe iz perioda od 1976. do1980. godine.
Činjenica je da je indeks telesne mase uzrok samo polovine povećanja slučajeva dijabetesa tipa 2 kod muškaraca, što znači da je preostali rast stope neobjašnjiv.
Istraživači su koristili podatke iz perioda od 1976. do 2010. godine. Analizom je bilo uključeno 23.932 učesnika uzrasta od 20 do 74 godina kojima je dijagnostikovan dijabetes. Istraživanje nije uključilo određivanje tipa dijabetesa kod učesnika, ali su rezultati onih koji su verovatno imali dijabetes tipa 1 bili isključeni u analizi osetljivosti (osobe kojima je dijabetes dijagnostikovan pre 30 godina starosti i koji su primali insulin u roku od godinu dana od postavljanja dijagnoze). Broj pacijenata sa dijabetesom tipa 1 bio je suviše mali da bi uticao na rezultate.
Od 1976. do 1980. i od 2007. do 2010. godine, stopa dijabetesa povećana je sa 4,7% na 11,2% kod muškaraca i sa 5,7% na 8,7% kod žena. Nakon uzimanja u obzir uticaja starosnog doba, rasne pripadnosti i indeksa telesne mase, ipak je zabeležen porast stope dijabetesa kod muškaraca (od 6,2% na 9,6%), ali ne i kod žena (od 7,6% na 7,5%). Između tri spomenuta faktora, indeks telesne mase je kod oba pola doneo najveći procenat povećanja stope gojatnosti.
Istraživači naglašavaju da nisu mogli da istražuju i druge faktore koji mogu uticati na povećani broj slučajeva dijabetesa među muškarcima. Manjak fizičke aktivnosti u nekom periodu može biti važan činilac, ali oni to nisu mogli da ispitaju s obzirom na prirodu studije.
Istraživači zaključuju da skoro polovina porasta dijabetesa kod muškaraca ostaje neobjašnjiva, što sugeriše hitnu potrebu za daljim istraživanjima koja će uzeti u obzir dodatne faktore koji bi mogli da doprinesu bržem rastu stopa dijabetesa kod muškaraca nego kod žena.
Mišljenje stručnjaka
„Poznato je da se starenjem stanovništa povećava broj gojaznih osoba, a samim tim ima i više slučajeva dijabetesa. Ovo istraživanje pomoglo je da se ustanovi veza između toga“, kaže doktor Robet O. Bonou, portparol Američkog udruženja za srce. On je ukazao na mnoge studije koje su pokazale da fizička aktivnost može da spreči dijabetes kod onih sa povećanim rizikom i poboljša simptome dijabetesa kod osoba kojima je dijabetes već dojagnostikovan. Bonou takođe ističe značaj ishrane pri čemu ne misli samo na kontrolu veličine procija, već i sastav ishrane sa akcentom na više vrsta voća i povrća, a manje ugljenih hidrata.
Verovatno da ima i drugih uticaja na porast broja obolelih od dijabetesa, a među njima su: stres, zagađenost životne sredine, sedeći način života, životne navike.
Ni mi nismo posebno zaštićeni, pa se i kod nas broj obolelih od dijabetesa povećava, a uzroci su manje-više slični navedenim. I za nas važe opšti saveti kako smanjiti rizike od dijabetesa: kontrolisanje telesne težine kroz umerenu ishranu sa više voća i povrća i povećano bavljenje fizičkim aktivnostima.
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.