Sagres: priča o portugalskim moreplovcima (2)
Danas na teritoriji Portugala na otprilike 50.000 kvadratnih kilometara živi nešto manje od 10 miliona stanovnika, nekada najvećih svetskih osvajača. Slogani Evropskog fudbalskog prvenstva, koje je održano u ovoj zemlji: "Portugal je otkrio svet. Sada neka svet otkrije Portugal", dobro su pokazali da je ta izolovana zemlja dugo bila zaboravljena i izbledela u istorijskim udžbenicima. Međutim, tamošnje stanovništvo, pogotovo južnjaci iz pokrajine Algarve, smatra da Portugal oseća lagani pomak nabolje; oni se nadaju boljim danima i većim napojnicama u turizmu, koji postaje sve značajnija ekonomska grana zemlje. Algarve, koji je isključivo turistički deo zemlje, može se danas pohvaliti turistima iz istih onih zemalja zbog kojih su Portugalci izgubili slavu i novac – 90 odsto gostiju je iz Velike Britanije i Holandije.
Naći neku autentičnu portugalsku atmosferu na jugu je skoro nemoguće, jer mesta s ogromnim televizorima koji prenose utakmice pripadaju većinom Englezima. Zanimljivo je da u istim tim restoranima i kafićima rade isključivo Englezi i Holanđani, a ne Portugalci. Bez obzira na turistički prilagođena mala središta koja su pre samo 50 godina bila autentična sela, već nekoliko kilometara u unutrašnjosti započinje pravi mali poljoprivredni raj u kojem brdašca štrče unutar nacionalnog parka čiji je veliki deo stradao u požarima, a tu prirodnu idilu povremeno prekida nailazak na neko gradsko i pomorsko središte, kao što su luke Faros i Porto.
Kao i u svakoj zemlji, i Portugalu postoje napeti odnosi "severa" i "juga". Južnjaci ne vole Lisabonce, jer smatraju da se preveliki deo turističke zarade sliva u džepove metropole, dok stanovnici Lisabona i severa južnjake još uvek zovu Mavarima. Portugal se, naime, dosta dugo odupirao napadima Mavara, ali upravo zahvaljujući njihovom prisustvu na portugalskom tlu arhitektura skoro svakog gradića sadrži mešavinu evropske i arapske civilizacije, a najviše od svih Lisabon. Vrlo zanimljiva četvrt Alfama je srednjovekovno lisabonsko središte; ono je jedino preživelo čuveni zemljotres 1755. godine. Noću opasna, a danju mistična atmosfera u Alfami za bolje istraživanje zahteva posebnu mapu za orijentaciju, jer je građena u obliku lavirinta, pa su bakice koje obučene u crninu sede ispred niskih kuća vrlo začuđene ako do njih dopre koji blesak fotoaparata turiste koji se nije izgubio.
Još poznatija četvrt, Bairro Alto, meka je ludih noćnih provoda koji zahtevaju svega nekoliko sekundi vožnje uspinjačom, na čijem izlasku vrebaju "likovi" koji pozivaju turiste u restorane u kojima se izvodi čuvena fado muzika. Saudade, portugalski naziv za pojam čežnje i tuge, glavne su karakteristike te tradicionalne tužne melodije, često praćene tragičnim i romantičnim stihovima u pratnji akustične gitare. Upravo se kroz portugalsku muziku može zaključiti koliko je emotivan i otvoren ovaj narod, koji je po prirodi veoma veseo i topao, ali i temperamentan u situacijama koje zahtevaju odbranu kulture i tradicije.
Portugalci su takođe vrlo diskretni i nemaju razumevanja za nedolično i napadno ponašanje turista, bez obzira na debljinu njihovog novčanika. Koliko god, turistički gledano, portugalska obala može izgledati kupljenom, njen narod sa svim svojim arhetipovima i tradicijom nipošto se ne može smatrati kupljenim.
Korisni linkovi
Pratite Krstaricu i preko mobilne aplikacije za Android i iPhone.